
Το πέταγμα του χαρταετού την Καθαρά Δευτέρα είναι ένα έθιμο που συνδέεται τόσο με τη χριστιανική παράδοση όσο και με παλαιότερες λαϊκές δοξασίες.
Για ποιο λόγο άραγε πετάμε χαρταετό κάθε χρόνο την Καθαρά Δευτέρα; Υπάρχει κάποιος συμβολισμός ή είναι απλά μια συνήθεια; Aν και σύμφωνα με μια άποψη ο χαρταετός φέρεται να ανακαλύφθηκε στην Αρχαία Ελλάδα γύρω στο 400 π.Χ., στην πραγματικότητα υπάρχουν μαρτυρίες ότι υπήρχε στην κινεζική παράδοση από το 1000 π.Χ.!
Ο σκοπός του εθίμου στην Αρχαία Κίνα ήταν η επικοινωνία του ανθρώπου με τον Θεό. Μάλιστα οι άνθρωποι πίστευαν τότε ότι όσο πιο ψηλά πετάξει ο χαρταετός τόσο πιο πιθανό ήταν ο Θεός να δει τις ευχές τους που κρεμιόντουσαν πάνω του και να τις πραγματοποιήσει! Για την ακρίβεια συμβολίζει το πέταγμα της ανθρώπινης ψυχής προς το Θείο.
Το γεγονός ότι το έθιμο γίνεται κάθε χρόνο την Καθαρά Δευτέρα κάθε άλλο παρά τυχαίο είναι.
Η Καθαρά Δευτέρα είναι η πρώτη μέρα της Σαρακοστής όπου οι χριστιανοί ξεκινούν την σωματική και πνευματική τους κάθαρση μέσω της μεγάλης νηστείας του Πάσχα. Έτσι, με τη νηστεία καθαρίζουμε το σώμα και την ψυχή μας και με το πέταγμα του χαρταετού ερχόμαστε έστω και νοητά πιο κοντά στον Θεό.
Θρησκευτική σημασία
Η Καθαρά Δευτέρα σηματοδοτεί την έναρξη της Μεγάλης Σαρακοστής, μιας περιόδου νηστείας και πνευματικής κάθαρσης που οδηγεί στο Πάσχα. Το πέταγμα του χαρταετού συμβολίζει την απελευθέρωση της ψυχής από τα γήινα, την ανύψωσή της προς τον Θεό και την έναρξη της προετοιμασίας για την Ανάσταση.
Προχριστιανικές ρίζες και λαϊκές παραδόσεις
Το έθιμο μπορεί να έχει καταβολές σε αρχαίες τελετουργίες που σχετίζονταν με τη σύνδεση του ανθρώπου με τον ουρανό και τη φύση. Σε πολλούς πολιτισμούς, η ανύψωση αντικειμένων προς τον ουρανό θεωρούνταν τρόπος επικοινωνίας με το θείο.
Παιχνίδι και χαρά
Πέρα από τον συμβολισμό, το πέταγμα του χαρταετού είναι μια διασκεδαστική δραστηριότητα που φέρνει κοντά οικογένειες και φίλους στην ύπαιθρο. Συμβολίζει την ελευθερία, την ανεμελιά και την ανανέωση, ενώ συνοδεύεται από το παραδοσιακό σαρακοστιανό τραπέζι και τον εορτασμό της ημέρας στη φύση.
Το έθιμο είναι ιδιαίτερα αγαπητό στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες, όπως η Κύπρος, και παραμένει αναπόσπαστο κομμάτι του εορτασμού της Καθαράς Δευτέρας.