Η υψηλή ευαισθησία είναι μια έμφυτη ικανότητα για ενσυναίσθηση και αυθεντική κατανόηση των ανθρώπων και των συναισθημάτων.
Ωστόσο, σε έναν κόσμο που κινείται γρήγορα και συχνά επιβραβεύει τη σκληρότητα, αυτά τα παιδιά μπορεί να νιώσουν παρεξηγημένα ή ακόμη και “διαφορετικά”. Ο ρόλος των γονιών είναι καθοριστικός: να αναγνωρίσουν αυτή τη μοναδικότητα, να την αγκαλιάσουν και να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον όπου το ευαίσθητο παιδί θα μπορέσει να ανθίσει.
Η υψηλή ευαισθησία στα παιδιά είναι ένα χαρακτηριστικό που αφορά τη βαθύτερη επεξεργασία των ερεθισμάτων, την έντονη συναισθηματική αντίδραση και την αυξημένη ενσυναίσθηση.
Δεν είναι πρόβλημα, αλλά ιδιαίτερο γνώρισμα της προσωπικότητας. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν σημάδια που καλό είναι να αναγνωρίσουν οι γονείς για να υποστηρίξουν σωστά το παιδί τους:
Σημάδια Υψηλής Ευαισθησίας στα Παιδιά:
-
Εντονότερες συναισθηματικές αντιδράσεις
-
Κλαίνε εύκολα, στενοχωριούνται έντονα ή χαίρονται βαθιά με μικρά γεγονότα.
-
-
Δυσφορία σε δυνατά ερεθίσματα
-
Ενοχλούνται από δυνατούς ήχους, έντονα φώτα, πλήθη ή περίεργες μυρωδιές.
-
-
Ανάγκη για “διάλειμμα” μετά από έντονες εμπειρίες
-
Μετά από κοινωνικές εκδηλώσεις ή πολυάσχολες ημέρες, ζητούν χρόνο μόνα τους για να ξεκουραστούν.
-
-
Υψηλό επίπεδο ενσυναίσθησης
-
Αντιλαμβάνονται τα συναισθήματα των άλλων και στενοχωριούνται όταν βλέπουν άλλους να υποφέρουν.
-
-
Αντιδρούν έντονα στην κριτική ή στη “σκληρή” καθοδήγηση
-
Μπορεί να απογοητεύονται βαθιά από μικρές επιπλήξεις ή διορθώσεις.
-
-
Τάση για τελειομανία
-
Θέλουν να κάνουν τα πράγματα “τέλεια” και θυμώνουν με τον εαυτό τους όταν αποτυγχάνουν.
-
-
Προσεκτική παρατήρηση και εσωτερικότητα
-
Παρατηρούν λεπτομέρειες που οι άλλοι αγνοούν και σκέφτονται βαθιά για διάφορα ζητήματα.
-
-
Δυσκολία με τις αλλαγές
-
Η μετάβαση σε νέα περιβάλλοντα ή η αλλαγή της ρουτίνας μπορεί να τους αγχώνει πολύ.
-
-
Ισχυρή φαντασία και δημιουργικότητα
-
Έχουν πλούσιο εσωτερικό κόσμο, γεμάτο φαντασία και δημιουργικές ιδέες.
-
-
Φυσική ευαισθησία
-
Μπορεί να ενοχλούνται από “τραχιές” υφές στα ρούχα, ετικέτες, ή διακυμάνσεις στη θερμοκρασία.
-
Γιατί δεν πρέπει να αγνοηθούν:
-
Ένα παιδί με υψηλή ευαισθησία χρειάζεται σεβασμό και ενσυναίσθηση, όχι πίεση να “σκληρύνει” ή να “συμμορφωθεί”.
-
Η μη κατανόηση του χαρακτήρα του μπορεί να οδηγήσει σε άγχος, χαμηλή αυτοεκτίμηση ή κοινωνική απόσυρση.
-
Αντιθέτως, με σωστή υποστήριξη, αυτά τα παιδιά εξελίσσονται σε ευφυείς, δημιουργικούς, ευγενικούς και διαισθητικούς ενήλικες.
Πώς να στηρίξετε ένα παιδί με υψηλή ευαισθησία:
1. Αποδεχτείτε το παιδί όπως είναι
-
Μην προσπαθείτε να το “αλλάξετε” ή να το “σκληρύνετε”.
-
Πείτε του ότι το να είναι ευαίσθητο είναι δυνατότητα, όχι αδυναμία.
2. Δώστε του χρόνο να επεξεργαστεί τα συναισθήματά του
-
Αντί να πιέζετε το παιδί να ξεπεράσει γρήγορα μια στενοχώρια, καθίστε μαζί του, ακούστε και δώστε του χώρο.
3. Καλλιεργήστε ήρεμο και ασφαλές περιβάλλον
-
Μειώστε όσο μπορείτε δυνατούς θορύβους και έντονα ερεθίσματα στο σπίτι.
-
Ορίστε μία ήσυχη γωνιά όπου μπορεί να χαλαρώνει.
4. Βοηθήστε το να διαχειρίζεται την κριτική
-
Όταν χρειάζεται να του δώσετε οδηγίες ή παρατηρήσεις, κάντε το με ευγένεια και ενθάρρυνση.
-
Χρησιμοποιήστε θετικές εκφράσεις όπως: «Τι θα μπορούσαμε να κάνουμε διαφορετικά;».
5. Διδάξτε του τεχνικές αυτορρύθμισης
-
Μαθήματα όπως αναπνοές, χαλαρωτικές δραστηριότητες (π.χ. ζωγραφική, μουσική) το βοηθούν να ηρεμεί όταν κατακλύζεται από συναισθήματα.
6. Μιλήστε του για τα συναισθήματα
-
Βοηθήστε το να ονομάζει και να εκφράζει αυτό που νιώθει χωρίς ντροπή ή φόβο.
7. Μην το συγκρίνετε με άλλα παιδιά
-
Οι συγκρίσεις (“ο αδερφός σου είναι πιο δυνατός”, “μην είσαι τόσο ευαίσθητος”) το πληγώνουν και υπονομεύουν την αυτοεκτίμησή του.
8. Προετοιμάστε το για αλλαγές και μεταβάσεις
-
Όταν έρχεται κάποια αλλαγή (νέα τάξη, νέο δάσκαλο, ταξίδι κλπ.), μιλήστε του εκ των προτέρων και εξηγήστε του τί να περιμένει.
9. Αναγνωρίστε και καλλιεργήστε τα ταλέντα του
-
Πολλά ευαίσθητα παιδιά διακρίνονται σε τέχνες, γράψιμο, μουσική, επιστήμες ή σχέσεις με ανθρώπους.
-
Ενισχύστε τα ενδιαφέροντά του χωρίς πίεση για “επιτυχία”.
10. Ενισχύστε τη θετική αυτοεικόνα
-
Μιλήστε του για τη δύναμη που κρύβει η ευαισθησία: κατανόηση, δημιουργικότητα, ηθική σκέψη.
Σε έναν κόσμο που κινείται γρήγορα και συχνά επιβραβεύει τη σκληρότητα, αυτά τα παιδιά μπορεί να νιώσουν παρεξηγημένα ή ακόμη και “διαφορετικά”.
Η ευαισθησία δεν είναι αδυναμία — είναι δύναμη ψυχής. Ο ρόλος των γονιών είναι καθοριστικός: να αναγνωρίσουν αυτή τη μοναδικότητα, να την αγκαλιάσουν και να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον όπου το ευαίσθητο παιδί θα μπορέσει να ανθίσει.
