Το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών (ΕΠΕ) ανανεώθηκε για το 2025, με στόχο να ενισχύσει την προστασία των παιδιών απέναντι σε νέες και υφιστάμενες λοιμώξεις, να βελτιώσει την πρόσβαση στις υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας και να ενσωματώσει τα τελευταία επιστημονικά δεδομένα. Οι αλλαγές που εισάγει το Υπουργείο Υγείας, σε συνεργασία με την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών, εστιάζουν σε έξι βασικούς άξονες.
1. Νέα πρόληψη για τον αναπνευστικό συγκυτιακό ιό (RSV)
Για πρώτη φορά το Εθνικό Πρόγραμμα εντάσσει μέτρο προστασίας κατά του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού (RSV), ο οποίος αποτελεί μία από τις κύριες αιτίες βρεφικών νοσηλειών. Η πρόληψη επιτυγχάνεται μέσω του μονοκλωνικού αντισώματος nirsevimab, που χορηγείται στα νεογνά και παρέχει προστασία για περίπου πέντε μήνες — κρίσιμη διάρκεια για τους πρώτους χειμερινούς μήνες ζωής. Η εφαρμογή του μέτρου στοχεύει στη μείωση των εισαγωγών στα νοσοκομεία και στην αποσυμφόρηση των παιδιατρικών κλινικών.
2. Επικαιροποιημένα εμβόλια COVID-19 για παιδιά και εφήβους
Το νέο πρόγραμμα περιλαμβάνει τις επικαιροποιημένες οδηγίες για τον εμβολιασμό κατά της COVID-19, όπως ορίζονται από τον ΠΟΥ και τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων. Οι δόσεις προσαρμόζονται ανάλογα με την ηλικία και το ιστορικό εμβολιασμού του παιδιού, ενώ δίνεται έμφαση στην ασφαλή κάλυψη παιδιών με υποκείμενα νοσήματα ή αυξημένο κίνδυνο.
3. Ενίσχυση προστασίας από τον πνευμονιόκοκκο
Η αντιπνευμονιοκοκκική κάλυψη αναβαθμίζεται με τη χρήση νέων πολυδύναμων εμβολίων, τα οποία προστατεύουν έναντι περισσότερων οροτύπων του βακτηρίου Streptococcus pneumoniae. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει πλέον τα 13-δύναμα και 15-δύναμα σκευάσματα, ενώ για παιδιά με αυξημένο κίνδυνο προβλέπεται και χρήση του 23-δύναμου εμβολίου (PPSV23).
4. Νέες οδηγίες για τον αντιγριπικό εμβολιασμό
Ο ετήσιος εμβολιασμός κατά της γρίπης διατηρείται, αλλά φέτος εισάγονται νέα εμβόλια και σχήματα.
Για πρώτη φορά προβλέπεται η χρήση του ρινικού εμβολίου με ζωντανούς εξασθενημένους ιούς (LAIV) σε παιδιά συγκεκριμένων ηλικιών, παρέχοντας ανώδυνη και εύκολη χορήγηση.
Για παιδιά κάτω των 9 ετών που εμβολιάζονται για πρώτη φορά, προτείνονται δύο δόσεις με μεσοδιάστημα τουλάχιστον 28 ημερών.
Η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών συνιστά ο εμβολιασμός να πραγματοποιείται από τα μέσα Οκτωβρίου έως τα τέλη Νοεμβρίου, ώστε η ανοσία να έχει αναπτυχθεί πριν από την περίοδο έξαρσης.
5. Διεύρυνση του εμβολιασμού κατά του HPV
Το εμβόλιο κατά του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) παραμένει δωρεάν για αγόρια και κορίτσια 9–18 ετών. Το μέτρο στοχεύει στη μείωση των καρκίνων που σχετίζονται με τον HPV, ενώ εξετάζεται περαιτέρω διεύρυνση των ηλικιακών ορίων και ενημερωτικές δράσεις για την αύξηση της συμμετοχής στον εμβολιασμό.
6. «Catch-up» προγράμματα για παιδιά που έχασαν δόσεις
Το επικαιροποιημένο πρόγραμμα περιλαμβάνει οδηγίες για «catch-up» σχήματα, δηλαδή για παιδιά που έχουν καθυστερήσει ή παραλείψει εμβολιασμούς. Παράλληλα, προβλέπονται ειδικά σχήματα για παιδιά με χρόνια νοσήματα ή ανοσοκαταστολή, ώστε να εξασφαλιστεί η πλήρης και ασφαλής ανοσοποίηση.
Έμφαση στην ενημέρωση και την εμπιστοσύνη
Οι αρχές υπογραμμίζουν ότι η επιτυχία του προγράμματος εξαρτάται από την ενημέρωση και τη συνεργασία γονιών, παιδιάτρων και σχολείων. Η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών επισημαίνει ότι «ο εμβολιασμός είναι μια πράξη πρόληψης και κοινωνικής ευθύνης» και καλεί τους γονείς να συμβουλεύονται τον παιδίατρο για το πλήρες πρόγραμμα που αντιστοιχεί στην ηλικία του παιδιού τους.
