Νέα έρευνα ανατρέπει τον “μύθο” του γάμου καθώς αναφέρει πως οι παντρεμένοι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για άνοια απ’ ότι οι άγαμοι.
Μια μελέτη 18 ετών φέρνει στο φως απρόσμενα συμπεράσματα για τη σχέση γάμου και γνωστικής υγείας
Είναι πράγματι οι παντρεμένοι πιο υγιείς; Η ιδέα ότι ο γάμος ωφελεί την υγεία έχει καθιερωθεί τόσο έντονα, που σπάνια αμφισβητείται.
Όμως, νέα ευρήματα από μεγάλη μελέτη στις ΗΠΑ έρχονται να προκαλέσουν σοβαρές αμφιβολίες – ιδιαίτερα όσον αφορά τη γνωστική υγεία καθώς έδειξαν πως οι παντρεμένοι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για άνοια.
24.000 άτομα, 18 χρόνια, και ένα ξεκάθαρο μοτίβο
Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2025 στο επιστημονικό περιοδικό Alzheimer’s & Dementia, περισσότεροι από 24.000 ενήλικες ηλικίας 50 έως 104 ετών παρακολουθήθηκαν για χρονικό διάστημα έως και 18 έτη. Οι συμμετέχοντες υποβάλλονταν ετησίως σε τεστ γνωστικής αξιολόγησης και κλινική παρακολούθηση.
Τα αποτελέσματα εντυπωσιακά: οι άγαμοι συμμετέχοντες – είτε διαζευγμένοι, χήροι ή ποτέ παντρεμένοι – είχαν σημαντικά χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης άνοιας, Alzheimer ή άνοιας με σωμάτια Lewy, σε σχέση με τους παντρεμένους. Μάλιστα, όσοι δεν είχαν παντρευτεί ποτέ παρουσίασαν τον χαμηλότερο κίνδυνο από όλους.
Μήπως ο εργένικος τρόπος ζωής είναι προστατευτικός;
Η επικεφαλής της μελέτης, Selin Karakose από το Florida State University, σημειώνει ότι οι άγαμοι είναι πιθανότερο να διατηρούν πιο πλούσια κοινωνική ζωή, να συναναστρέφονται φίλους και γείτονες, και να έχουν καλύτερες καθημερινές συνήθειες.
«Οι παντρεμένοι τείνουν να έχουν μικρότερη κοινωνική ενσωμάτωση και λιγότερες ποιοτικές κοινωνικές επαφές από τους άγαμους», σημειώνει η Karakose.
Επιπλέον, οι άγαμοι συχνά καλλιεργούν υψηλότερα επίπεδα αυτονομίας και ψυχολογικού πλούτου, στοιχεία που μπορεί να συνδέονται με μεγαλύτερη διανοητική αντοχή με την πάροδο του χρόνου.
Τι σημαίνουν όλα αυτά για τον «κανόνα» του γάμου και της υγείας;
Η συγκεκριμένη μελέτη έρχεται να αμφισβητήσει το κλασικό επιχείρημα ότι ο γάμος προσφέρει προστασία στην υγεία. Πολλές παλαιότερες έρευνες βασίστηκαν σε στιγμιαίες συγκρίσεις μεταξύ παντρεμένων και άγαμων, χωρίς να παρακολουθούν την εξέλιξη της υγείας ενός ατόμου πριν και μετά τον γάμο.
Παρόμοια ευρήματα είχε και μια 16ετής μελέτη στην Ελβετία, με πάνω από 11.000 συμμετέχοντες: ο γάμος δεν οδήγησε σε βελτίωση της υγείας, αλλά, αντιθέτως, σε ελαφρά επιδείνωσή της.
Συμπέρασμα: Μύθοι καταρρίπτονται, ερωτήματα γεννιούνται
Η νέα αυτή μελέτη δεν ακυρώνει την αξία του γάμου, αλλά μας καλεί να αναθεωρήσουμε τα στερεότυπα γύρω από την υγεία και τις προσωπικές σχέσεις.
Ίσως τελικά, η ποιότητα ζωής να μην εξαρτάται από το αν είμαστε παντρεμένοι ή όχι, αλλά από τον τρόπο που ζούμε, κοινωνικοποιούμαστε και φροντίζουμε τον εαυτό μας.
