Μια νέα εποχή της ιατρικής πρόληψης και διάγνωσης έρχεται στην Αγγλία καθώς όλα τα νεογέννητα θα υποβάλλονται σε έλεγχο DNA.
Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις των υγειονομικών αρχών του Ηνωμένου Βασιλείου, όλα τα νεογέννητα στη χώρα θα υποβάλλονται σε έλεγχο DNA (γονιδιωματική ανάλυση) μέσα στην επόμενη δεκαετία. Πρόκειται για μια φιλόδοξη πρωτοβουλία που στοχεύει στην έγκαιρη ανίχνευση σοβαρών ασθενειών και στη μετάβαση από την αντιδραστική στην προληπτική ιατρική.
Τι περιλαμβάνει το νέο πρόγραμμα
Το Εθνικό Σύστημα Υγείας (NHS) σχεδιάζει να εφαρμόσει ολοκληρωμένη αλληλούχιση του γονιδιώματος (whole-genome sequencing) σε όλα τα νεογέννητα. Με απλά λόγια, θα γίνεται πλήρης ανάλυση του DNA του παιδιού, ώστε να εντοπίζονται εκατοντάδες σπάνιες αλλά και σοβαρές παθήσεις από τη γέννηση — πολύ πριν εμφανιστούν συμπτώματα.
Ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη το πιλοτικό πρόγραμμα Generation Study, στο οποίο συμμετέχουν 100.000 νεογέννητα. Μέσω του συγκεκριμένου προγράμματος, οι ερευνητές αναλύουν το DNA των μωρών για περισσότερες από 200 σπάνιες γενετικές παθήσεις, αξιοποιώντας δείγματα από ομφαλιακό αίμα.
Ποια είναι τα οφέλη
- Έγκαιρη διάγνωση: Οι γονείς θα μπορούν να γνωρίζουν από πολύ νωρίς αν το παιδί τους διατρέχει κίνδυνο για κάποια σοβαρή ασθένεια.
- Στοχευμένες παρεμβάσεις: Οι γιατροί θα μπορούν να προτείνουν άμεση θεραπεία ή πρόληψη, ανάλογα με το γενετικό προφίλ του παιδιού.
- Προσωποποιημένη ιατρική: Η πληροφορία από το DNA μπορεί να καθοδηγήσει μελλοντικές ιατρικές αποφάσεις, βασισμένες στις ανάγκες κάθε ατόμου.
Τι λένε οι ειδικοί
Ο Υπουργός Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου, Wes Streeting, δήλωσε πως «ο στόχος είναι ένα NHS που προλαβαίνει τις ασθένειες αντί να τις κυνηγά». Η γονιδιωματική τεχνολογία, τόνισε, μπορεί να αλλάξει ριζικά την προσέγγιση στη δημόσια υγεία, μειώνοντας το βάρος των χρόνιων ασθενειών στο σύστημα.
Προκλήσεις και προβληματισμοί
Παρότι το πρόγραμμα συνοδεύεται από ενθουσιασμό, υπάρχουν εύλογοι προβληματισμοί γύρω από την ιδιωτικότητα και την ηθική χρήση των γενετικών δεδομένων. Ποιος θα έχει πρόσβαση σε αυτά τα δεδομένα; Πώς θα αποθηκεύονται και για πόσο; Οι απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα θα καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό και την αποδοχή της πρωτοβουλίας από την κοινωνία.
Μια επανάσταση στην πρόληψη
Αν εφαρμοστεί καθολικά, το πρόγραμμα αυτό θα αποτελεί μία από τις πρώτες φορές που μια χώρα χρησιμοποιεί την ανάλυση DNA σε τόσο μαζική κλίμακα για προληπτικούς λόγους. Το παράδειγμα της Αγγλίας ενδέχεται να λειτουργήσει ως πρότυπο για άλλα κράτη που θέλουν να συνδυάσουν την τεχνολογία με τη δημόσια υγεία.
Η εποχή όπου η ιατρική βασιζόταν αποκλειστικά σε συμπτώματα ίσως πλησιάζει στο τέλος της — και στη θέση της έρχεται μια νέα εποχή: αυτή της προγνωστικής ιατρικής, όπου το DNA «μιλά» πριν εμφανιστούν τα πρώτα σημάδια της ασθένειας.
Πηγή: Guardian
