Η πρώιμη έναρξη της εφηβείας έχει συσχετιστεί εδώ και καιρό με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού. Παράλληλα, παρατηρείται μείωση της ηλικίας έναρξης της εμμήνου ρύσεως τις τελευταίες δεκαετίες, κάτι που εντείνει την ανησυχία.
Τα ποσοστά καρκίνου του μαστού στις γυναίκες κάτω των 50 ετών έχουν αυξηθεί πάνω από 15% τα τελευταία 20 χρόνια. Αυτή η αύξηση οφείλεται κυρίως στον καρκίνο του μαστού με θετικούς υποδοχείς οιστρογόνων (ER+), έναν υποτύπο όγκου που εξαρτάται από τα οιστρογόνα για να αναπτυχθεί και να εξαπλωθεί.
Ο καρκίνος ER+ είναι ο πιο συνηθισμένος σε όλες τις ηλικιακές ομάδες. Επειδή αυτός ο συγκεκριμένος τύπος ευθύνεται για την αύξηση στις νεότερες γυναίκες, οι γιατροί υποψιάζονται ότι σχετίζεται με το γεγονός ότι περισσότερα κορίτσια στις ΗΠΑ αρχίζουν την περίοδό τους νωρίτερα και αποκτούν παιδί αργότερα. Η πρώιμη έναρξη περιόδου συνδέεται με μεγαλύτερη διάρκεια έκθεσης στα οιστρογόνα κατά τη διάρκεια της ζωής, κάτι που πιθανώς αυξάνει τον κίνδυνο.
Επιπλέον, παράγοντες όπως η παχυσαρκία, η κατανάλωση αλκοόλ, τα γονίδια και ορμονικά αντισυλληπτικά συμβάλλουν επίσης στην αύξηση των ποσοστών καρκίνου. Το φαινόμενο της πρώιμης εφηβείας, το οποίο εμφανίζεται κυρίως σε μαύρες και Ασιατικές γυναίκες, έχει προσελκύσει ιδιαίτερη προσοχή, καθώς έχει μειωθεί η μέση ηλικία έναρξης της περιόδου κατά μισό χρόνο μέσα σε πέντε δεκαετίες.
Ακόμη, οι γυναίκες αποκτούν παιδιά σε μεγαλύτερη ηλικία ή επιλέγουν να μην αποκτήσουν παιδιά. Η εγκυμοσύνη, αν και προσωρινά αυξάνει τον κίνδυνο, μειώνει ελαφρώς τον μακροπρόθεσμο κίνδυνο καρκίνου του μαστού.
Πρώιμη εμμηναρχή και καθυστερημένη μητρότητα
Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο JAMA Network Open το 2024, γυναίκες γεννημένες από το 1950 έως το 1969 είχαν την πρώτη τους περίοδο κατά μέσο όρο στα 12,5 έτη, ενώ μόνο το 9% είχε εμμηναρχή πριν από τα 11 (θεωρείται νωρίς) και μόλις το 0,6% πριν από τα 9 (πολύ νωρίς). Ωστόσο, κορίτσια γεννημένα από το 2000 έως το 2005 άρχισαν την περίοδό τους κατά μέσο όρο στα 12 έτη, με τα ποσοστά πρώιμης εμμηναρχής να αυξάνονται σε 15,5%.
Αυξημένος κίνδυνος από πρόωρη ανάπτυξη
Μελέτες δείχνουν ότι για κάθε χρόνο νωρίτερα που αρχίζει η περίοδος αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού κατά 5%. Παράλληλα, τα κορίτσια που αναπτύσσουν στήθος πριν τα 10 έτη έχουν 23% μεγαλύτερο κίνδυνο σε σύγκριση με εκείνα που ξεκινούν την ανάπτυξη στήθους στα 12-13 χρόνια.
Ορμόνες και καθυστερημένη μητρότητα
Όταν ξεκινά η έμμηνος ρύση, οι ωοθήκες παράγουν οιστρογόνα και προγεστερόνη, που αυξάνουν τον κίνδυνο για ορμονο-ευαίσθητους υποτύπους καρκίνου. Ενώ η εγκυμοσύνη προσωρινά αυξάνει τον κίνδυνο, μακροπρόθεσμα μειώνει ελαφρώς τον κίνδυνο καρκίνου, κυρίως λόγω διακοπής του κύκλου κατά την εγκυμοσύνη.
Πηγή: NBC News
