Κάθε γονιός φοβάται την στιγμή που θα ακούσει το παιδί του να λέει “Δεν σ’αγαπώ”, αλλά είναι σημαντικό να καταλάβει πως δεν δηλώνει έλλειψη αγάπης.
Κι όμως, μερικές φορές τα παιδιά, κατά τη διάρκεια μιας κρίσης, στην εφηβεία ή για άλλους λόγους, εκφράζουν φράσεις που μπορεί να πληγώσουν, όπως: “Δεν σ’αγαπώ” ή “Σε μισώ”. Κλασικές φράσεις, σίγουρα, αλλά που πάντα κάνουν τους γονείς να νιώθουν ένα μικρό πόνο στην καρδιά.
Όπως αναφέρει ο Christian Richomme, ψυχαναλυτής και συγγραφέας, κάθε γονιός φοβάται κάποια στιγμή να ακούσει το παιδί του να λέει “Δεν σ’αγαπώ”:
«Αυτές οι τέσσερις λέξεις χτυπούν κατευθείαν στην καρδιά, δημιουργώντας ένα επώδυνο αίσθημα απόρριψης. Παρ’ όλα αυτά, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι για ένα παιδί, αυτές οι λέξεις δεν έχουν το ίδιο νόημα όπως μεταξύ ενηλίκων. Εκφράζουν λιγότερο μια αλήθεια και περισσότερο ένα συναίσθημα που είναι πολύ ισχυρό για να το συγκρατήσει.»
Το πραγματικό νόημα των λέξεων
Σύμφωνα με τον ειδικό, αυτές οι λέξεις κρύβουν στην πραγματικότητα έναν άλλο πόνο:
«Πίσω από αυτή τη φράση υπάρχει συχνά θυμός, απογοήτευση, μερικές φορές λύπη… και μια ανάγκη για προσοχή ή όρια.»
Μπορεί να υπάρχουν διάφοροι λόγοι για αυτή τη συμπεριφορά:
-
Το παιδί εκφράζει ένα έντονο συναίσθημα: θυμός απέναντι σε απαγόρευση ή απογοήτευση επειδή δεν παίρνει ό,τι θέλει.
-
Δοκιμάζει τα όρια: εξερευνά τη δύναμη των λέξεων και τον τρόπο που επηρεάζουν τον ενήλικα.
-
Εκφράζει την αυτονομία του: το “Δεν σ’αγαπώ” μπορεί να είναι τρόπος να δείξει τη διαφορά του ή να αντιταχθεί.
Δεν πρόκειται για αληθινή έλλειψη αγάπης: είναι ένας αδέξιος τρόπος να πει «Είμαι θυμωμένος» ή «Δεν μου αρέσει αυτό που μου επιβάλλεις».
Πώς να αντιδράσετε ως γονιός
Η καλή είδηση; Υπάρχουν τεχνικές για να δεχτείτε αυτές τις φράσεις χωρίς να επηρεάσουν υπερβολικά την ψυχική σας ισορροπία, όπως προτείνει ο ψυχαναλυτής:
-
Μην το παίρνετε κυριολεκτικά: το παιδί δεν απορρίπτει την αγάπη σας, εκφράζει ένα προσωρινό συναίσθημα.
-
Υποδεχθείτε το συναίσθημα αντί για τις λέξεις: αντί να αντιδράτε στη φράση καθαυτή, επικεντρωθείτε σε αυτό που κρύβει: «Καταλαβαίνω ότι είσαι θυμωμένος γιατί…» ή «Θα ήθελες να ήταν διαφορετικά».
-
Μην νιώθετε ενοχές: τα παιδιά χρησιμοποιούν συχνά έντονες φράσεις για να δοκιμάσουν την επίδρασή τους. Δεν είναι αποτυχία στην ανατροφή, αλλά μάθηση της συναισθηματικής γλώσσας.
-
Θέστε όρια χωρίς να κλείνετε τον διάλογο: μπορείτε ήρεμα να πείτε: «Αυτές οι λέξεις πονάνε, αλλά καταλαβαίνω ότι είσαι θυμωμένος. Πες μου καλύτερα τι νιώθεις πραγματικά.»
Να είστε ήρεμοι: πίσω από ένα “Δεν σ’αγαπώ” δεν υπάρχει μια οριστική αλήθεια, αλλά ένα συναίσθημα που εκφράζεται με λάθος τρόπο.
«Ο ρόλος του γονιού είναι να μάθει να ακούει το συναίσθημα πίσω από τη φράση, χωρίς να ξεχνάει ότι η αληθινή αγάπη παραμένει η ακλόνητη βάση της σχέσης γονέα-παιδιού.»
