Λεηλατήθηκε, καταστράφηκε, χαρακτηρίστηκε ιστορικό διατηρητέο μνημείο, απαλλοτριώθηκε, αποτέλεσε μήλον της -δικαστικής- Εριδος, ωστόσο όπως φαίνεται θα έχει αίσιο τέλος η πολύχρονη περιπέτεια της βίλας Ιόλα στην Αγία Παρασκευή.
Η μυθική μαρμάρινη βίλα Ιόλα, της χλιδής και της επίδειξης, είναι σήμερα ένα κτίριο-φάντασμα. Με το που άφησε την τελευταία του πνοή ο Ιόλας, το 1987, σε νοσοκομείο της Νέας Υόρκης, νικημένος από ΑΙDS, oι νόμιμοι κληρονόμοι του έσπευσαν να αδειάσουν την κατοικία του από τα αμύθητης αξίας έργα τέχνης και αντικείμενα -γεμάτα κοντέινερ έφευγαν μέσα στη νύχτα, σύμφωνα με μαρτυρίες της εποχής-, ενώ τα επόμενα χρόνια το κτίσμα αποψιλώθηκε, από ντουλάπες μέχρι πόμολα…
Ο Δήμος Αγίας Παρασκευής προχώρησε στην αγορά από τον τωρινό ιδιοκτήτη της διώροφης έπαυλης, 1.600 τ.μ., που περιβάλλεται από κτήμα έκτασης 6,7 στρεμμάτων. Με ομόφωνη απόφαση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων, εγκρίθηκε η μελέτη μετατροπής της ιστορικής βίλας Ιόλα, σε χώρο πολιτιστικών δραστηριοτήτων.
O Iόλας έχει χαρακτηριστεί ως ένας από τους πιο επιδραστικούς ανθρώπους της τέχνης από το 1950 και ως τα τέλη της δεκαετίας 1970. Το κτήριο αποτελεί σημείο αναφοράς για την ιστορία της σύγχρονης τέχνης στη χώρα μας, αφού φιλοξένησε μέρος από τις αξιολογότερες συλλογές του Ιόλα, με έργα των de Chirico, Man Ray, Modigliani, Calder, Jean Tinguely, Warhol, Χατζηκυριάκου-Γκίκα, Τάκι. Να θυμίσουμε ο Ιόλας δώρισε μέρος της συλλογής του στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης.
Σήμερα, 33 χρόνια από το θάνατό του, θα ξεκινήσει η αποκατάσταση της οικίας. Η προτεινόμενη χρήση συμφωνεί με το όραμα του Ιόλα, αναδεικνύοντας το χαρακτηρισμένο από το 1998 διατηρητέο κτήριο, το οποίο αγόρασε ο δήμος της Αγίας Παρασκευής, το 2017, για να το αξιοποιήσει ως Κέντρο Πολιτισμού. Το 2018 η μελέτη με τίτλο “Δημιουργική επανάχρηση ιδιοκτησίας Ιόλα” εντάχθηκε στο ΕΣΠΑ, με φορέα υλοποίησης το Δήμο Αγίας Παρασκευής με τον όρο “οι απαραίτητες μελέτες, καθώς και οι τυχόν τροποποιήσεις και συμπληρώσεις να υποβληθούν για έγκριση στις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ και να συνταχθούν βάσει προδιαγραφών οι οποίες θα δοθούν από τη Διεύθυνση Προστασίας και Αναστήλωσης Νεωτέρων και Σύγχρονων Μνημείων.
Βασική επιδίωξη είναι η διατήρησης της υπάρχουσας μορφής του κτηρίου (διαμερισματοποίηση) στο πνεύμα ενός μουσείου μοντέρνας τέχνης. Η διάταξη των εννέα αιθουσών στο ισόγειο προσφέρει κυκλική ροή των επισκεπτών. Η αίθουσα της τραπεζαρίας, με το μαρμάρινο τραπέζι, θα διαμορφωθεί σε αίθουσα συσκέψεων και συνεδριάσεων. Το υπνοδωμάτιο του Ιόλα, δίπλα στην κυρία είσοδο, θα φιλοξενήσει χώρους γραφείων, ενώ στην προσθήκη της ανατολικής πλευράς του κτηρίου, στο χώρο της κουζίνας και στο νεότερο υπνοδωμάτιο του Ιόλα, θα δημιουργηθεί εντευκτήριο/ κυλικείο που θα εξυπηρετεί τους επισκέπτες.
Στον όροφο, η μεγάλη αίθουσα, όπου βρισκόταν και το έργο του Τάκι, θα μετατραπεί σε αίθουσα πολλαπλών χρήσεων (θεάτρου, κινηματογράφου, εκδηλώσεων). Διατηρείται ο χώρος της βιβλιοθήκης με ίδια χρήση ενώ στον όροφο της προσθήκης θα δημιουργηθούν δύο μικροί ξενώνες φιλοξενίας καλλιτεχνών.
Οι παρεμβάσεις δεν θα αλλοιώσουν τις εξωτερικές όψεις του κτηρίου αλλά και του εσωτερικού διακόσμου.
