Το να θέσουμε όρια στα παιδιά είναι μια σημαντική διαδικασία για την ανάπτυξή τους, καθώς αναπτύσσουν αυτοέλεγχο και γίνονται πιο υπεύθυνα.
Μερικές φορές αισθανόμαστε αβοήθητοι όταν τα παιδιά μας ξεπερνούν τα όρια. Μια ειδικός προτείνει μια εναλλακτική προσέγγιση αντί της τιμωρίας, που επιτρέπει την επιβολή κανόνων με διαφορετικό τρόπο.
Σύμφωνα με την ψυχολόγο Κάρα Γκούντγουιν, η οποία μίλησε στο Psychology Today, υπάρχει ένας πολύ πιο αποτελεσματικός τρόπος για να εισαχθούν κανόνες και πειθαρχία χωρίς την ανάγκη τιμωρίας. Όπως εξηγεί, χρειάζεται να αλλάξουμε οπτική γωνία και στάση.
Συνήθως προσπαθούμε να πείσουμε τα παιδιά μας για τη χρησιμότητα της τήρησης των κανόνων, επισημαίνοντας ότι έτσι θα αποφύγουν προβλήματα στη ζωή τους. Αντί να επικεντρωνόμαστε σε αυτήν την προσέγγιση, θα ήταν ενδιαφέρον να βοηθήσουμε τα παιδιά να κατανοήσουν βαθύτερα τη σημασία της καλοσύνης και του σεβασμού προς τους άλλους. Σύμφωνα με την ψυχολόγο, αυτή η διαδικασία θα τους επιτρέψει να εσωτερικεύσουν μόνιμα αυτή την πρακτική.
Πώς να βοηθήσετε τα παιδιά σας να κατανοήσουν τους κανόνες;
Μια πρόσφατη μελέτη αποκάλυψε ποιες στρατηγικές γονέων βοηθούν τα παιδιά να κατανοήσουν αποτελεσματικά τους κανόνες. Ο στόχος είναι να τα κάνουμε υπεύθυνα, οδηγώντας τα να κατανοήσουν τις συνέπειες των πράξεων τους.
Η στρατηγική που φαίνεται ιδιαίτερα αποτελεσματική είναι η εφαρμογή λογικών συνεπειών που συνδέονται άμεσα με την πράξη του παιδιού.
Αντί, για παράδειγμα, να τιμωρήσετε το παιδί βάζοντάς το στη γωνία, επιβάλλετε μια άμεση συνέπεια. Συγκεκριμένα, μπορείτε να αφαιρέσετε αμέσως ένα παιχνίδι που χρησιμοποίησε για να χτυπήσει το αδελφάκι του ή να τερματίσετε το δείπνο εάν τα παιδιά παίζουν με το φαγητό τους.
Η τιμωρία (“κακώς εφαρμοσμένη”) δεν ωφελεί
«Οι τυχαίες τιμωρίες συχνά προκύπτουν ως αντίδραση στα συναισθηματικά ξεσπάσματα των γονιών ή στην έλλειψη διαθεσιμότητάς τους. Είναι μια άμεση, συχνά παρορμητική ή υπερβολική απάντηση στη συμπεριφορά του παιδιού για να σταματήσει μια αρνητική κατάσταση. Αυτό συνήθως δεν οδηγεί σε διαρκείς βελτιώσεις», αναφέρει η ψυχολόγος και συνιδρύτρια του συλλόγου Sur les bancs de l’école, Βανέσα Λαγκαντέρ.
Η τιμωρία, εάν δεν είναι πάντα δικαιολογημένη, θεωρείται υπερβολικά τυχαία για να επιφέρει μια μόνιμη αλλαγή.
«Αντίθετα», συνεχίζει, «μια λογική και άμεση συνέπεια επιτρέπει στο παιδί να κατανοήσει το νόημα της πράξης του, χωρίς να θεωρεί την αντίδραση του γονιού άδικη, παρά τη δυσαρέσκεια που νιώθει. Επιπλέον, είναι πιο πιθανό να προσαρμόσει τη συμπεριφορά του στο μέλλον ώστε να αποφύγει την ίδια κατάσταση και να επαναφέρει την ισορροπία».
Κατανόηση αντί για τιμωρία
Εστιάζοντας στη σύνδεση μεταξύ μιας πράξης και της συνέπειάς της, αλλάζετε τον τρόπο διαπαιδαγώγησης, αποφεύγοντας τον ρόλο του «ελεγκτικού» γονέα. Με αυτόν τον τρόπο προσφέρετε στα παιδιά περισσότερη αυτονομία και τα ενθαρρύνετε να συμμετέχουν στη διαδικασία σκέψης γύρω από τις πράξεις τους.
Έτσι, μπορείτε να αφήσετε στην άκρη τις τιμωρίες και τις απειλές, οδηγώντας τα παιδιά να κατανοήσουν τους κανόνες με πιο ήπιο τρόπο.
Πράγματι, η ψυχολόγος Κάρα Γκούντγουιν υπενθυμίζει ότι πολλές μελέτες έχουν δείξει πως τα αρνητικά συναισθήματα, όπως ο θυμός ή ο φόβος, δεν ευνοούν την εσωτερική αποδοχή των κανόνων, ενώ η ενσυναίσθηση βοηθά τα παιδιά να τους ενσωματώσουν πιο εύκολα.
